Fruitvale Station (2013)

Το ντεμπούτο του μετέπειτα μπλοκμπαστερά δημιουργού του Creed και του Black Panther Ryan Coogler, περιγράφει την αληθινή ιστορία της εν ψυχρώ δολοφονίας του 22χρονου Αφροαμερικανού Όσκαρ Γκραντ από την αστυνομία του Όκλαντ την Πρωτοχρονιά του 2009, σ” έναν έλεγχο ρουτίνας που κατέληξε σε αδικαιολόγητη και μοιραία χρήση βίας. Ο ήρωας (Michael B. Jordan) βγαίνει από το σπίτι του εκείνη τη μοιραία μέρα έχοντας από την πρώτη στιγμή την αίσθηση ότι κάτι περίεργο πρόκειται να του συμβεί. Αποφασίζει να εκλάβει την αίσθησή αυτή ως ένα σημάδι που υπερτονίζει την ανάγκη να καθαρίσει την συνείδησή του και να αφοσιωθεί στους ανθρώπους που τον αγαπούν, δίνοντάς τους το καλύτερο που μπορεί για εκείνους. Δυνατό, συγκινητικό, εξοργιστικό, μια πραγματική γροθιά στο στομάχι, χωρίς φανφάρες και κηρύγματα. 

The Night Of (2016)

Από τις σημαντικότερες μίνι σειρές της περασμένης δεκαετίας αυτό το ζοφερό κομψοτέχνημα του ΗΒΟ σε παγιδεύει από τις πρώτες κιόλας στιγμές του και δεν σε αφήνει να πάρεις ανάσα. Ο άψογος Riz Ahmed υποδύεται τον Nasir έναν πακιστανικής καταγωγής νεοϋορκέζο φοιτητή που κατηγορείται για τον φόνο μιας νεαρής κοπέλας με την οποία είχε one night stand και ξύπνησε δίπλα στο κατακρεουργημένο πτώμα της. Μπλεγμένος στα γρανάζια ενός δικαστικού και σωφρονιστικού συστήματος που τον αντιμετωπίζει με καχυποψία, προκατάληψη και απροκάλυπτη εχθρότητα, ο Nasir βρίσκει τον μοναδικό του σύμμαχο στο

πρόσωπο ενός φαινομενικά τυχάρπαστου και αναξιόπιστου δικηγόρου (ο πάντα απολαυστικός John Turturro). Βραδυφλεγές στην καύση του όμως είναι μόλις οκτώ επεισόδια και πιστέψτε με, είναι μία κούρσα που θα σας μείνει αξέχαστη.

Get Out (2017)

Το #BlackLivesMatter συναντά το “The Stepford Wives” στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του ταλαντούχου κωμικού Jordan Peele που πετυχαίνει το καλύτερο κοινωνικοπολιτικό σχόλιο για τον ρατσισμό στις ΗΠΑ ενώ παράλληλα θα στείλει μερικές καλοδεχούμενες ανατριχίλες στη ραχοκοκαλιά σας. Όταν ο μαύρος γκόμενος μιας λευκής αστής μεταβαίνει σπίτι της για να γνωρίσει τους cool γονείς της (“ο μπαμπάς μου θα ψήφιζε και τρίτη φορά Ομπάμα εάν γινόταν”) καταλαβαίνει σχετικά γρήγορα ότι κάτι δεν πάει καλά πίσω από τα πλατιά χαμόγελα και την υπερβολική ευγένεια. Ο Peele χτίζει μία εξόχως ανατριχιαστική ατμόσφαιρα παράνοιας και μυστηρίου στο πρώτο μισό, η υποδόρια φυλετική ένταση είναι τόσο έντονη που καταντά σχεδόν αφόρητη για οποιοδήποτε έστω και με ψήγματα λευκών ενοχών, ενώ στο δεύτερο μισό όταν αποκαλύπτονται τα φρικιαστικά κίνητρα των οικοδεσποτών ο τρόμος και η γραφική βία χτυπάνε κόκκινο. 

Detroit (2017)

Η Kathryn Bigelow καταγράφει με σχεδόν ντοκιμαντερίστικο σαν-να-είσαι-εκεί στιλ τις φυλετικές ταραχές του καλοκαιριού του ‘67 στο μαστιζόμενο από ανεργία, μίσος και κοινωνική ανισότητα Ντιτρόιτ που κατέληξε στη βάναυση δολοφονία από αστυνομικούς τριών αθώων μαύρων πολιτών και τον ξυλοδαρμό άλλων επτά ατόμων στο ξενοδοχείο Algiers. Το φιλμ ξεκινά ακριβώς από την αρχή: Μία επιδρομή της αστυνομίας σε ένα ιδιωτικό πάρτι μαύρων πολιτών και οι συλλήψεις που ακολουθούν πυροδοτούν μία από τις χειρότερες εξεγέρσεις στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ με ολόκληρες γειτονιές του Ντιτρόιτ να παραδίδονται στις φλόγες και το πλήθος να καταστρέφει και να λεηλατεί ότι βρει μπροστά του. Όταν ένας ένοικος του ξενοδοχείου Algiers πυροβολεί από το παράθυρο με ένα ψεύτικο πιστόλι, Εθνική Φρουρά και αστυνομία πιστεύοντας πως υπάρχει εκεί ελεύθερος σκοπευτής επιδράμουν στο χώρο, ακινητοποιούν τους αθώους ενοίκους κι αρχίζουν την ανάκριση. Από αυτό το σημείο ξεκινά ένα police brutality porn άνευ προηγουμένου που θα ζορίσει και τα πιο γερά στομάχια. Οι διαχωριστικές γραμμές είναι διακριτές, δεν υπάρχουν εξωραϊσμοί, στρογγυλεμένες άκρες ή διατήρηση ισορροπιών: Οι μπάτσοι είναι ρατσιστικά καθίκια και βρίσκουν την ευκαιρία να ικανοποιήσουν τα κτηνώδη ένστικτά τους ακόμα και σε βάρος των δύο λευκών γυναικών που βρίσκουν στην παρέα των μαύρων. Κι αυτός είναι ο στόχος που επιτυγχάνεται και με το παραπάνω. Το Detroit θα σοκάρει, θα ταράξει, θα εξοργίσει, θα ξεσηκώσει όμως περισσότερο θα λυπήσει με τη διαπίστωση ότι ελάχιστα έχουν αλλάξει στις ΗΠΑ, μισό αιώνα και αμέτρητα μαύρα θύματα λευκών αστυνομικών μετά.

The Hate U Give (2018)

Αυτό το συγκλονιστικό δράμα προέρχεται από το ομώνυμο best seller της Angie Thomas που απέδειξε πως η εφηβική λογοτεχνία έχει πολλά περισσότερα να πει από μάγους, βρικόλακες ή καταδικασμένους έρωτες. Η 16χρονη Starr (η εκπληκτική Amandla Stenberg) είναι από τους ελάχιστους μαύρους μαθητές ενός posh ιδιωτικού σχολείου καθώς οι γονείς της θέλουν να ξεφύγει από το γκέτο και τις κακές επιρροές (όπως η ντόπια συμμορία που ηγείται ο Anthony Mackie). Κάνει ότι μπορεί για να περνάει απαρατήρητη ή τουλάχιστον να είναι η ήρεμη, χαμηλότονη, γλυκιά, επιμελής, απογκετοποιημένη μαύρη ώστε να γίνεται αποδεκτή από τους λευκούς συμμαθητές της στους οποίους επιτρέπεται να χρησιμοποιούν στοιχεία της κουλτούρας της (όπως πχ να ραπάρουν άτσαλα) αλλά όχι σ’ εκείνη γιατί δεν πρέπει να δείχνει “πολύ μαύρη” (αντίστροφα, όταν βρίσκεται στο γκέτο δεν της επιτρέπεται να μιλάει και να φέρεται “ως λευκή”). Όταν γίνεται η μοναδική μάρτυρας της δολοφονίας ενός φίλου της από έναν νευρικό λευκό αστυνομικό σε έναν τυπικό οδικό έλεγχο που πάει (φυσικά) στραβά, στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι να καταθέσει, η Starr αντιλαμβάνεται πως δεν μπορεί πια να παραμείνει ουδέτερη στη “διπλή” ζωή της κι ότι πρέπει να πάρει θέση όχι μόνο για το συμβάν αλλά και απέναντι στις πιέσεις που δέχεται απ’ όλες τις πλευρές. Ο τίτλος προέρχεται από μια φράση του δολοφονημένου ράπερ Tupac The Hate U Give Little Infants Fucks Everyone (σχηματίζει το γνωστό αρκτικόλεξο THUG LIFE) που είναι και το βασικό μήνυμα: το μίσος είναι η πηγή όλων των δεινών, ανεξάρτητα του ποιος το εκφράζει. Δυνατό, αιχμηρό, καταγγελτικό χωρίς να κηρύττει, ανέλπιδο και ελπιδοφόρο συνάμα, το The Hate U Give είναι μια καλή αφετηρία στη διαδρομή κατανόησης του ρατσισμού, ειδικά για τους νεαρούς θεατές που βαριούνται τους διδακτισμούς. Η χαρισματική Stenberg είναι η κινητήριος δύναμη καθώς τη βλέπουμε σκηνή με τη σκηνή να συσσωρεύει παράπονο, οργή, απελπισία, απόγνωση και δίψα για δικαιοσύνη όπως την καταιγίδα που σιγοβράζει στον ορίζοντα.

Just Mercy (2019)

Η αληθινή ιστορία του νεαρού δικηγόρου Bryan Stevenson (Michael B. Jordan) που ανέλαβε την υπόθεση του Walter McMillian (Jamie Foxx), ο οποίος καταδικάστηκε σε θάνατο για τη δολοφονία ενός 18χρονου κοριτσιού στην Αλαμπάμα το 1986, παρά την ύπαρξη αποδεικτικών στοιχείων που αποδεικνύουν την αθωότητά του και του γεγονότος ότι η μόνη μαρτυρία εναντίον του ήταν από έναν εγκληματία που είχε κίνητρο να αποκρύψει την αλήθεια. Στα χρόνια που ακολούθησαν, Bryan εμπλέκεται σε έναν λαβύρινθο νομικών και πολιτικών παρασκηνίων, και απροκάλυπτου ρατσισμού, καθώς παλεύει για τον Walter και άλλους σαν αυτόν, με τις πιθανότητες -και το σύστημα- να είναι εναντίον τους. Αυτό το εξαιρετικά καλοφτιαγμένο δράμα περιγράφει με τον πλέον γλαφυρό τρόπο το πως το λευκό σύστημα δικαιοσύνης γαμάει τις ζωές των μαύρων και δεν υπάρχει τίποτα που μπορείς να κάνεις - εκτός φυσικά απ’ το να επιχειρήσεις να του εναντιωθείς με τεράστιο προσωπικό κόστος. Αποπνικτικό, σοκαριστικό, εξοργιστικό, θα σε κάνει να θέλεις να ουρλιάξεις στην οθόνη κατά της αδικίας που συντελείται, ειδικά όταν γνωρίζεις πως ό,τι βλέπεις συνέβη στ’ αλήθεια (και εξακολουθεί να συμβαίνει). Στιβαρός και μετρημένος ο Michael B. Jordan στον ρόλο του ιδεαλιστή δικηγόρου όμως είναι ο αδικημένος κατάδικος του Jamie Foxx που σου κομματιάζει την καρδιά.

When They See Us (2019)

Στις 19 Απριλίου του 1989 μία λευκή νεαρή γυναίκα βρίσκεται βιασμένη και κακοποιημένη στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης - ήταν τόσο άσχημα χτυπημένη που η κοπέλα έμεινε για 12 μέρες σε κώμα. Την ίδια νύχτα καμιά 35αριά -κυρίως μαύροι και λατίνοι- έφηβοι βρίσκονται στο πάρκο διασκεδάζοντας έντονα και παρενοχλώντας τους περαστικούς. Η αστυνομία συνέλαβε πέντε από αυτούς κι ενώ δεν υπήρχε το ΠΑΡΑΜΙΚΡΟ που να τους συνδέει με το έγκλημα οι νεαροί (ηλικίας 14-16) εξαναγκάστηκαν σε ψεύτικες ομολογίες, δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές. Η δίκη ήταν ένα από τα μεγαλύτερα μιντιακά τσίρκο στην ιστορία με τις φυλετικές, κοινωνικές και πολιτικές της προεκτάσεις ενώ ένας γνωστός επιχειρηματίας ονόματι Ντόναλντ Τραμπ αγόρασε ολοσέλιδες καταχωρήσεις σε όλες τις μεγάλες εφημερίδες της πόλης ζητώντας την επαναφορά της θανατικής ποινής για τους “πέντε του Σέντραλ Παρκ” (όπως βαπτίστηκαν από τα μίντια). Το 2002 βρέθηκε με τη μέθοδο του DNA ο πραγματικός βιαστής (ήταν ήδη φυλακή για βιασμούς και φόνο) και οι πέντε απαλλάχθηκαν όχι όμως πριν περάσουν αρκετά χρόνια στη φυλακή. Η μίνι σειρά του Netflix που σκηνοθέτησε η Ava DuVernay (Selma) αφηγείται τα γεγονότα ωμά και χωρίς μελοδραματισμούς αξιοποιώντας τα πραγματικά ντοκουμέντα (πρακτικά δίκης, βίντεο ανακρίσεων, δημοσιεύματα κλπ) ενώ παράλληλα ρίχνει διεισδυτικές ματιές στις ζωές των νεαρών και των οικείων τους πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη δίκη για να καταλάβει ο θεατής τι σημαίνει να θέλει να σε πηδήξει το σύστημα επειδή βρέθηκες στον λάθος τόπο σε λάθος χρόνο και με το λάθος χρώμα δέρματος. Πραγματική γροθιά στο στομάχι, προκαλώ και τον πλέον χοντρόπετσο να τη δει χωρίς να σιχαθεί τη φάρα μας.