Τελειόφοιτη μαθήτρια Λυκείου η Αντιγόνη, με το που σχόλασε χθες αποφάσισε να επικοινωνήσει με το Υπουργείο Παιδείας. Και κάπως έτσι κατέληξε να είναι μέρος μιας στιχομυθίας σχετικής με μεγέθη... ρούχων. Στην ερώτηση αν θα μπορούσε να μας περιγράψει τι συνέβη, λάβαμε ως απάντηση το παρακάτω κείμενο.

Γράφει η Αντιγόνη Μπαβέλη

Πρώτη ημέρα στα σχολεία. Περπατάω σε γνώριμους διαδρόμους και χαιρετάω γνωστά πρόσωπα που φοράνε την παραδοσιακή χαιρεκακία στα χείλη όταν ξεστομίζουν, «Καλά κοιμόσασταν όλο το καλοκαίρι, τώρα τα κεφάλια μέσα. Καλό χειμώνα!».

Είναι, καταλαβαίνω, θεσμός οι μαθητές και οι καθηγητές να μισούν την πρώτη μέρα πίσω στις τάξεις εξίσου πολύ, κι έτσι όσοι βλέπουν τη μιζέρια στα μάτια μου την αγνοούν. Και η αλήθεια είναι πως μετά τις πρώτες τέσσερις ώρες, αυτή η μιζέρια έχει αρχίσει απλώνεται σαν ιός στους ορόφους του κτηρίου που φαντάζει φυλακή.

Η υπομονή μου, παλιά φίλη μέσα σ’ αυτούς τους τοίχους, ξεζουμίζεται από τα σπλάχνα μου όταν πρέπει να επανασυνδεθώ με την καθηγήτρια που προσπαθούσε να μου εξηγήσει πώς το μισώ κλίνεται «μισάω-μισώ, μισάς, μισά» πριν δύο χρόνια, όταν εγώ έπρεπε να το καταπιώ και να μη σηκωθώ φωνάζοντας «Μα είναι συνηρημένο!». Καλή ψυχή η καθηγήτρια.

Και κάθε άγνωστη λέξη που έχει συμμαθητής γυρνάει σε εμένα για να την εξηγήσω. Ναι, νιώθω σαν μικρός βοηθός του Αϊ Βασίλη, μόνο που αντί για δώρα, αυτός ο άγιος δίνει εκθέσεις στα μικρά παιδάκια.

Η φιλόλογός μου σταματάει την ανάγνωσή της για να σιγουρευτεί ότι όλη η Τρίτη λυκείου γνωρίζει τη λέξη «δελεαστικό»

Φέτος όμως αντί για έκθεση ως δώρο πρώτης μέρας, μας παραδίδει ένα πάκο με φυλλάδια ασκήσεων.

Συνώνυμα, αντώνυμα, παράγωγα και άλλα τόσα, με τα οποία νόμιζα ότι είχα τελειώσει στην έκτη δημοτικού. Μας δίνει, τότε, ένα κείμενο να διαβάσουμε, για τα όνειρα ενός μαθητή, θέλοντας να μας βάλει να γράψουμε μια παράγραφο για τα δικά μας όνειρα. Και σκέφτομαι: "Τα κατάφερες. Έφτιαξες επιτέλους μια χρονομηχανή. Είσαι οκτώ και πάλι"!

Και καθώς η φιλόλογός μου σταματάει την ανάγνωσή της για να σιγουρευτεί ότι όλη η Τρίτη λυκείου γνωρίζει τη λέξη «δελεαστικό», εγώ σφίγγω τις παλάμες μου με θυμό σαν κανονικό οκτάχρονο.

Είμαι μια σχεδόν ενήλικη γυναίκα που υποπίπτει σε κοινωνικά «κουτάκια» κάθε φορά που αφήνει τη δημιουργικότητά της να κατακερματιστεί από σχολικά βιβλία βασισμένα στην «τέχνη» της παπαγαλίας

Παρολ’ αυτά, προς έκπληξη όλων μας, όταν γυρνάω σπίτι, δεν είμαι παιδί. Είμαι μια σχεδόν ενήλικη γυναίκα που νιώθει ότι προδίδει τις αξίες της κάθε μέρα που αντικρίζει έναν λευκό πίνακα, ο οποίος θα σταθεί πρωταγωνιστής της βεβήλωσης του θεσμού του σχολείου. Είμαι μια σχεδόν ενήλικη γυναίκα που υποπίπτει σε κοινωνικά «κουτάκια» κάθε φορά που αφήνει τη δημιουργικότητά της να κατακερματιστεί από σχολικά βιβλία βασισμένα στην «τέχνη» της παπαγαλίας. Έτσι, ως σχεδόν ενήλικη γυναίκα, μόλις πατάω το πόδι μου σπίτι, αφήνω το σακίδιό μου στο πάτωμα και παίρνω τηλέφωνο στο υπουργείο.

Εξηγώ πώς η ύλη του μαθήματος προσβάλλει τη νοημοσύνη μου και δεν επιθυμώ να είμαι παρούσα στην τάξη των Νέων Ελληνικών

Στο ένατο γραφείο του υπουργείου παιδείας που δοκιμάζω, κάποιος απαντά. Μια ευγενική αντρική φωνή που πιθανότατα αναμένει να ακούσει τον ντελιβερά από την απέναντι καφετέρια. Αρχικά, προσπαθεί να μου εξηγήσει σε ποιο γραφείο έχω καλέσει, ελπίζοντας μάλλον να κλείσω το τηλέφωνο με απογοητευμένο ύφος. Αντιθέτως, τον διαβεβαιώνω ότι είναι σωστή η κλήση μου και του λέω ότι θα ήθελα να ρωτήσω για τους όρους και τις νομοθεσίες περί απολυτηρίου και μαθημάτων κορμού. Εξηγώ πώς η ύλη του μαθήματος προσβάλλει τη νοημοσύνη μου και δεν επιθυμώ να είμαι παρούσα στην τάξη των Νέων Ελληνικών.

«Ο χρόνος μου είναι πολύτιμος και τον σέβομαι αρκετά για να μη χαραμίζω πέντε ώρες κάθε βδομάδα για τους επόμενους εννέα μήνες λύνοντας ασκήσεις δημοτικού. Θα κάνω τις εξετάσεις και τα διαγωνίσματα. Και τις ώρες των ελληνικών θα τις περνάω στη βιβλιοθήκη του σχολείου μου αξιοποιώντας σωστά το χρόνο μου».

«Κοιτάξτε», ανταποκρίνεται η φωνή, «σίγουρα στο απολυτήριο μετράει η απόδοσή σας στα διαγωνίσματα, αλλά παίζει ρόλο και η συμμετοχή σας στην τάξη. Αλλιώς θα παίρνετε απουσίες και θα έχετε πειθαρχικό θέμα αργότερα».

«Συγγνώμη», συνεχίζω εγώ με απτόητο ύφος, «εγώ ήξερα ότι ο θεσμός του σχολείου λειτουργεί για να δημιουργήσει αυτόνομους, άξιους ανθρώπους, όχι μάζες». Και εδώ θέλω να πω πως οφείλουμε ως κοινωνία να αφήσουμε τα νέα μας μυαλά να καρποφορήσουν ελεύθερα και να σεβαστούμε τη διαφορετικότητα τους, αλλά ο δημόσιος υπάλληλος γειώνει το επαναστατικό μου πάθος με ένα, «Το υπουργείο και οι νόμοι του βοηθούν ένα… βασικό ενενήντα τα εκατό. Τώρα κάποια χαρισματικά παιδιά μπορεί να μην ευνοούνται…».

«Το δέκα τα εκατό της νεολαίας μιας χώρας είναι πολύ βασικό ποσοστό. Οι νόμοι οφείλουν να έχουν πτυχές που καλύπτουν και στηρίζουν όλο τον κόσμο. Εάν θεωρείτε ότι κάτι τέτοιο είναι περιττό, νομίζω ασκείτε λάθος επάγγελμα».

«Μα κοιτάξτε τώρα, μια μιντιουμ μπλούζα ταιριάζει σε πολλούς. Αυτό προσφέρουμε».

Κάπου εδώ ας αναρωτηθούμε πότε φτάσαμε στο σημείο να συγκρίνουμε τα θεμέλια του κοινωνικού μας συστήματος με κατάστημα ρούχων. Και συγκεκριμένα, κατάστημα ρούχων που πουλάει μόνο ένα νούμερο.

Πόσα «Δεν φτιάχνω εγώ τους κανόνες» είχα ακούσει σε ένα τηλεφώνημα

Η συζήτησή μας δεν τελείωσε εκεί. Σημασία όμως δεν έχει η κατάληξη, αλλά τα πόσα «δεν φτιάχνω εγώ τους κανόνες» είχα τελικά ακούσει σε ένα τηλεφώνημα. Από υπάλληλους που «νίπτουν τας χείρας» τους από οποιαδήποτε ευθύνη, επειδή υπάρχει και κάποιος πιο ψηλά. Αναρωτιέμαι, πότε θα έρθει η ώρα που θα γίνω κι εγώ φυγόπονη, πότε θα σταματήσω κι εγώ να πασχίζω να φτιάξω κάτι καλύτερο από τις στάχτες όλων αυτών που, δεν έκαιγαν, αλλά στεκόντουσαν κι έβλεπαν τις πορφυρές φλόγες με μάτια κενά.