Η απενοχοποίηση του κυπριακού θεάτρου από έναν ιδιότυπο ελιτισμό που ίσως και να το χαρακτηρίζει παρουσιάζεται ως βασική υπόθεση του τρέχοντος τριμήνου δράσεων στο Θέατρο Αποθήκες. Ερώτημα που μπορεί να αποδειχθεί προβοκατόρικο και να προκαλέσει αντιδράσεις από ηθοποιούς και επαγγελματίες της τέχνης. Όπως για παράδειγμα στη συζήτηση που είχαμε κάνει εδώ, με τον σκηνοθέτη Άδωνι Φλωρίδη να δυσανασχετεί μόνο και μόνο που το ερώτημα τίθεται. Πόσο λαϊκό είναι όμως το θέατρο και ευρύτερα οι «σοβαρές» εικαστικές εκδηλώσεις στη χώρα μας;

Δεν είναι δυνατό τα πάντα να αφορούν τους πάντες, ορθά θα μπορούσε να συλλογιστεί κανείς. Στα σινεμά ωστόσο συναντώνται πολύ συχνότερα ουρές για εισιτήρια. Για να μην πούμε για τα γήπεδά μας που μόνο με ποδοσφαιρικούς αγώνες προσελκύουν χιλιάδες. Έπειτα, πολιτικά ενεργή δεν έπρεπε να είναι η τέχνη και να επηρεάζει μεγάλο ποσοστό πολιτών; Σε πολιτισμούς όχι πολύ ξενικούς, να, λίγο παρακάτω, μέχρι την Αθήνα για παράδειγμα, λέγεται πως χίλιες και πλέον παραστάσεις ανεβαίνουν αυτό το διάστημα. Είναι πιθανό, πέρα από το προφανές του μικρού πληθυσμού της Κύπρου, το sad φαινόμενο με τους συνήθεις ύποπτους θεατρόφιλους να κρύβει κι άλλες πτυχές.

Τρεις από τους πέντε βασικούς ερμηνευτές στο Σαλόνι των Ξένων, η Τζιωρτζίνα, ο Παναγιώτης και η Βασιλική, τοποθετούνται.

ΤΖΙΩΡΤΖΙΝΑ ΤΑΤΣΗ > Το σαλόνι των ξένων είναι κάτι που υπάρχει μέσα μας και δεν το αγγίζουμε

Η πρόσκληση για συμμετοχή στο Σαλόνι των Ξένων μου άρεσε πολύ ως ιδέα αφού γίνονται πολλά πράγματα παράλληλα και αυτό έχει για εμάς ένα παιχνίδι που δεν έχουν άλλες παραγωγές. Έχει την περιπέτεια του να έρχονται κάθε λίγες μέρες άλλοι άνθρωποι να σε αναλαμβάνουν. Το Καθεστώς Ευγενείας ήταν είκοσι μέρες, τώρα δουλεύουμε για έξι μέρες με τον Δημήτρη Σπύρου και στη συνέχεια θα δουλέψουμε με τον Παναγιώτη Λάρκου.

Όλη αυτή η διαδικασία σε σχέση με τη θεματική του τριμήνου για εμένα έχει μάλλον συμβολικό χαρακτήρα. Το σαλόνι των ξένων περισσότερο με παραπέμπει σε εσωτερικά μας θέματα που δεν αγγίζουμε παρά σε αυτό καθαυτό το σαλόνι. Επομένως δεν είναι κάτι χωροταξικό, είναι κάτι που υπάρχει μέσα μας και που για διάφορους λόγους δεν μας έχει επιτραπεί ή που εμείς δεν έχουμε επιτρέψει να αγγίξουμε. Νομίζω αυτό είναι κάτι που διερευνούμε αρκετά μέσω των παραστάσεων που ανεβάζουμε».

Άμα η δουλειά γίνεται σε πολύ προσωπικό επίπεδο δεν πιστεύω ότι το θέατρο μπορεί να βγει ελιτιστικό. Αν προσπαθήσεις όμως να φτάσεις κάτι που δεν ξεκινάει από μέσα σου, τότε ναι θα αποκτήσει μια περίεργη όψη. Μέσω μιας προσωπικής δουλειάς βγαίνει και μια προσωπική παράσταση και θεωρώ πως σε μεγαλύτερο βαθμό τον θεατή είναι που αφορά.

Καλή παράσταση είναι για μένα η παράσταση που βγάζει αλήθεια. Τι ακριβώς σημαίνει αυτή η αλήθεια δεν ξέρω να σου πω. Θα σου πω όμως κάτι που λέμε συνεχώς και στις πρόβες. Δεν έχουμε απαντήσεις. Έχουμε όμως ερωτήσεις. Να πούμε απλά ότι το Σαλόνι των Ξένων το ανοίγουμε και περιμένουμε ουσιαστικά να έρθουν οι άνθρωποι ως μη ξένοι. Να καταργηθεί αυτή η απόσταση.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΟΦΗ > Είναι η ανάγκη του δέκτη που στο παρόν στάδιο θέλει δουλειά

Στο Σαλόνι των Ξένων βοηθάω στην κίνηση ώστε να κτιστεί μια σωματικότητα ενώ παράλληλα ασχολούμαι με τον διάλογο μεταξύ σώματος, χώρου και διαφόρων γκάτζετ που παράγουν ήχο.

Βάσει της δικής μου προσωπικής εμπειρίας και ερχόμενος από σύγχρονο χορό και χορογραφία νιώθω ότι το θέατρο είναι ιδιαίτερα ανοιχτό. Δουλεύοντας μέσα νιώθω πολύ ευπρόσδεκτος. Υπάρχει πειραματισμός και απολαμβάνω πολύ που μερικές φορές τα όρια των υποχρεώσεών μου θολώνουν. Κατ’ επέκταση η ερώτηση για τον ελιτισμό του θεάτρου είναι πολύ ενδιαφέρουσα.

Πρόσφατα, πηγαίνοντας σε πρόβα, είχα μια συζήτηση με έναν παρκαδόρο. Με ρωτά λοιπόν ο παρκαδόρος: «δηλαδή εσύ τι κάμνεις στο θέατρο;» Λέω του «κάμνω κίνηση» και προσπαθώ να του εξηγήσω. Με ρωτά «θέλεις να πεις το θέατρο είναι προσιτό για άτομα σαν εμάς;» Λέω του «έχεις την ανάγκη να πας θέατρο;» Λέει μου, «οι ξέρεις, βαρκούμαι, προτιμώ να κάτσω στην τηλεόραση να βλέπω μάππα». Ο συγκεκριμένος κύριος εργάζεται ως παρκαδόρος απέναντι από ένα θέατρο. Το πρόβλημα επομένως δεν είναι ότι το θέατρο δεν είναι προσιτό. Είναι θέμα κουλτούρας και παιδείας. Δεν δημιουργείται μια ζύμωση από την αρχή για να υπάρξει ανάγκη να το αναζητήσεις και να συνειδητοποιήσεις ότι τελικά είναι πολύ πιο κοντά από ότι ίσως νόμιζες.

Δεν μπορείς βέβαια και να το πάρεις στο απόλυτα λαϊκό επίπεδο από τη στιγμή που θεωρείται ότι είναι μια τέχνη με αρκετό πλέον πειραματισμό. Νιώθω όμως πως το συγκεκριμένο τρίμηνο είναι ένα πολύ καλό έναυσμα. Τίθεται το ερώτημα κατά πόσο ο θεατής μπορεί να αφεθεί και να νιώσει, να καταλάβει και να επικοινωνήσει αυτό που εμείς ως πομπός του το προσφέρουμε ελεύθερα. Είναι η ανάγκη του δέκτη που στο παρόν στάδιο θέλει δουλειά.

Αναφορικά με το τι θεωρώ καλή παράσταση. Είναι ωραίο να μην προσπαθεί ο ερμηνευτής να μου δείξει ότι βιώνει κάτι. Αν νιώσω ότι αισθάνεται κάτι, ότι το ζει χωρίς να προσπαθεί να με εντυπωσιάσει, τότε μέσω μιας ενσυναίσθησης θα ταυτιστώ και εγώ μαζί του και θα επιτευχθεί επικοινωνία. Κι αυτό θα το θεωρήσω ως μια καλή, πετυχημένη παράσταση.

Πιστεύω ότι το τρίμηνο στο Σαλόνι είναι μια πολύ καλή ευκαιρία για τον θεατή να μην παραμείνει θεατής. Επικοινωνούμε πολύ ωραία και μεταξύ μας και προς τα κάτω και είναι ωραίο αυτό το κάτι καινούριο που δημιουργείται.

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΥΠΡΑΙΟΥ

Δεν έχει δύσκολο θέατρο. Έχει καλές και κακές παραστάσεις

Κοίτα να δεις τώρα τι γίνεται. Αν πας σε ένα εστιατόριο και δεν σου αρέσει το φαγητό, πιθανό και να το επισκεφτείς ξανά. Στο θέατρο όμως αν πας και δεν σε άγγιξε και σου βγάλει αυτό που λες το ελιτίστικο, δεν θα δώσεις τρίτη ή τέταρτη ευκαιρία. Πιστεύω όμως πως γίνονται δράσεις στα θεατρικά πράγματα της πόλης που μας αφορούν. Πράγματα που έχουν να κάνουν με την αλήθεια μας και το συναίσθημά μας. Απλώς δεν δίνονται πολλές ευκαιρίες στο θέατρο.

Θα μπορούσαμε όπως καθόμαστε ένα απόγευμα με την παρέα και αποφασίζουμε αυθόρμητα να πάμε το βράδυ για μια μπύρα να πηγαίναμε να δούμε και μια παράσταση. Δεν είναι όμως μέσα στην καθημερινότητά μας. Το κάνουμε ολόκληρο θέμα να πάμε στο θέατρο. Ή αν πάμε, θα το κάνουμε επειδή είναι κάποιος συγγενής ή φίλος και μου δώσανε μια πρόσκληση να πάω κλπ.

Εν γένει λαϊκό είναι το θέατρο σε όλες τις εκφάνσεις του. Η παιδεία δεν έχει να κάνει με το αν μπορεί κανείς να καταλάβει αυτό που συμβαίνει και του δείχνουμε πάνω στη σκηνή. Είναι στο να φτάσει μέχρι εκεί. Το θέμα της παιδείας έγκειται στο ότι δεν του έχει γεννηθεί η ανάγκη.

Δεν έχει δύσκολο θέατρο. Έχει καλές και κακές παραστάσεις αναφορικά με την αλήθεια τους. Δεν έχει δύσκολα έργα. Δεν είναι ο Σαίξπηρ δύσκολος και ο Ίψεν εύκολος. Έχει να κάνει με την αλήθεια της κάθε παράστασης. Δεν πα να μην έχεις διαβάσει ποτέ τίποτα στη ζωή σου και να βλέπεις μόνο ποδόσφαιρο, αν στη σκηνή συμβαίνουν πράγματα αληθινά, η επικοινωνία θα επιτευχθεί. Να μπορείς ως ερμηνευτής να κοιτάξεις στα μάτια στον συνάδελφο, να μπορείς να κοιτάξεις τα μάτια κάτω και να είσαι όσο κοντύτερα στον εαυτό σου και στην αλήθεια σου.

Μια παράσταση που δεν είναι σοβαροφανής είναι πολύ κοντά στο να τη θεωρήσω ως μια καλή παράσταση. Ας μην παίρνουμε τόσο στα σοβαρά τους εαυτούς μας. Αυτό είναι άλλωστε το ωραίο του θεάτρου, το οποίο στην τελική είναι μια δουλειά όπως όλες οι άλλες. Το μη σοβαροφανές και το αληθινό είναι αυτό που κάνει και λάθος και γλιστράει και βήχει και σκουντουφλάει. Αν αποκτήσουμε όλοι αυτή την ανθρώπινη διάσταση, θα έρθουμε και πιο κοντά. Κι αυτό για μένα είναι θέατρο.

Όλες οι δράσεις του τρέχοντος τριμήνου στον ΘΟΚ υπό την ονομασία το Σαλόνι των Ξένων στην ειδική σελίδα που έχει διαμορφωθεί